Patili dostlarımızın canlarını acıtan bir durum olup olmadığını anlamak için en doğru yol; onların yürüme, yemek yeme, tuvalet gibi rutin aktivitelerini gerçekleştirirken normalin dışında bir tavır sergileyip sergilemediklerini gözlemlemektir. Çünkü onlar bize dertlerini doğrudan anlatamazlar. Ancak bazı hareketleri ile biz yolunda gitmeyen bir şeyler olup olmadığını anlayabiliriz.
Biz de bu yazımızda köpeklerin bir derdi olduğunu anlayabilmeniz için onların hasta olduklarında en sık yaşadıkları problemleri ele aldık. Köpeklerde hastalık belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Köpekte ishal ve kusma gibi belirtiler ilk ortaya çıktığında 1-2 saat mide ve bağırsakların dinlenmesi için bekleyin. Ardından kolay sindirilebilir, lif oranı yüksek, az yağlı yiyecekler yemesini sağlayın. Bunlar yoğurt, pirinç, kepekli makarna, patates, tavuk, balık gibi yiyecekler olabilir. Ayrıca dostunuzun bol su içtiğinden emin olun.
Kusma ve ishal, köpek hastalıklarında sıklıkla karşılaşılan semptomlardandır. Bu semptomlar ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir:
Köpeklerde ishal ve kusmanın en riskli olabileceği durumlardan biri kanlı ishal yani parvovirüstür. Kanlı ishal, özellikle yavru köpeklerde görülen tehlikeli bir viral hastalıktır. Enfekte olan köpeklerin dışkılarına temas edilmesi ya da dışkıya temas eden bir cisme temas edilmesi yoluyla bulaş gerçekleşir. Köpeğin dışkısında çok rahatsız edici bir koku ve beraberinde kusma şikayeti varsa mutlaka bir veteriner hekime başvurmak gerekir.
Sık idrara çıkma sorunu özellikle yaşlı köpeklerde görülür. Beraberinde köpekte idrar yaparken zorlanma olabilir ve idrarda kan da görülebilir. Patili dostunuz normalden fazla idrara çıkmaya başladıysa bu durum bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu hastalıklardan sık görülenleri şu şekilde sıralayalım:
Dostunuz idrar yapmakta zorlanıyorsa, idrarında kan görüyorsanız veya sık idrara çıkıyorsa veterinerinizden yardım alabilirsiniz.
Patili dostunuzun iştah kaybı hem mevsim geçişleri, duygu durumu, kullanılan mamanın türü gibi durumlardan hem de çeşitli sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Özellikle mide ve bağırsak sistemi ile ilgili sorunlar, iştah kaybının başlıca nedeni olabilir. Bununla birlikte virüs ya da bakteri kaynaklı rahatsızlıklar da iştahı kesebilir. Bu noktada durumun fiziksel mi, yoksa dış etkenlerden mi kaynaklı olduğunu saptamak gerekir. Dolayısıyla olası gizli ve sinsi hastalıkların önüne geçebilmek için erken teşhis, dostunuzun sağlığı açısından önemli rol oynar.
Patili dostunuz bir hastalık sebebiyle yemek yemeyi istemiyor ya da istese de diş eti, ağız enfeksiyonları, ağız yaraları gibi sorunlar yüzünden yemek yiyemiyor olabilir. İştahsızlığın sebebi mamaya alışamama, çevresel değişiklikler, yakın zamanda aşı olma veya stresli olma hâli de olabilir. Bunlar da beraberinde kilo kaybını getirebilir.
Köpekte iştah kaybı söz konusu olduğunda onu 24 saat gözlemlemenizi öneririz. Bu gözlem sonrasında belirtiler devam ediyorsa veya bu belirtinin yanında uyuşukluk, halsizlik, kusma gibi semptromlar varsa bir veterinere danışmanız gerekir.
Patili dostunuz; öksürük, hırıltı, nefes almada zorluk ve burun akıntısı gibi problemler yaşıyorsa solunum yolları hastalıklarından biri ile karşı karşıya olabilir. Bu semptomlar şu hastalıkların belirtisi olabilir:
Eğer semptomlar belli belirsiz ve aralıklı olarak kendini gösteriyorsa dostunuzu bir süre gözlemleyin. Ancak sorunlar devam ediyorsa bir veterinere danışmanız iyi olur. Çünkü solunum yolları sorunları rahatsızlıklarının arkasında başka bir hastalık var olabilir.
Ciltte kaşıntı ve beraberinde tüylerde dökülme, köpeklerde sıklıkla görülür. Bazen sokakta yürürken patili dostlarımızın kendilerini sürekli kaşıdığını görürüz ve bir rahatsızlıkları olduğunu anlarız. Bu kaşıntıların sebebi bit, pire, akarlar, çeşitli cilt enfeksiyonları veya alerjiler olabilir. Özellikle köpeğin boyun ve kuyruk bölgelerinde tüy dökülmeleri varsa bunun nedeni pireler olabilir.
Patili dostunuz derisinden dolayı sıkıntı yaşıyorsa kendisini tırmalayarak, yalayarak ve kaşıyarak bu durumu hafifletmeye çalışır. Bu bölgeleri kaşıdıkça kızarıklık, şişlik, anormal koku veya bölgede akıntı meydana gelebilir. Daha fazla gecikmeden dostunuza dış parazit aşısını yaptırmanızı öneririz.
Köpeklerde göz problemleri sıklıkla görülür. Köpek gözlerini kaşıyor veya ovalıyorsa, gözleri kızarık ve gözünde akıntısı varsa bu hafif bir göz enfeksiyonu, cerrahi müdahale gerektiren entropyon hastalığı veya blefarospazm hastalığı, katarakt hastalığı gibi önemli hastalıkların belirtisi olabilir. Böyle bir durumda mutlaka bir veterinerden yardım alın. Muayeneye kadar da dostunuzun, gözünü kaşımasını engellemeye çalışın. Çünkü kaşımaya devam etmesi, var olan problemleri artırır.
Köpeklerde yürümede zorluk veya sendeleme gibi belirtiler gördüğünüzde onun bir sorunu olduğunu tahmin edebilirsiniz. Bu sorun patilerine bir cismin batmasından kaynaklanabileceği gibi artrit ve diğer eklem rahatsızlıkları, kalça çıkıklığı olarak da bilinen kalça displazisi rahatsızlığı, lyme hastalığı gibi enfeksiyon hastalıklarından da kaynaklanabilir. Böyle durumlarda köpeğin hareket etmesine olanak vermeden dinlenmesini sağlamaya çalışın ve bir veterinere danışın.
Yemede zorluk, dışkılamada problem, gözlerde kızarıklık, öksürme gibi semptomlar veya rutin dışı davranışlar, köpeklerin bir problemi olduğu anlamına gelir. Eğer evinizdeki patili dostunuz bu problemleri yaşıyorsa vakit kaybetmeden bir veterinere danışmalısınız.
Sokakta gördüğünüz köpeğin bir sorunu olduğunu düşünüyorsanız da ALO 153 yardım hattını arayarak yardım isteyebilirsiniz. Böylece bulunduğunuz bölgeye İBB Veterinerlik Hizmetleri Müdürlüğünden hekimlerin gelmesini ve patili dostunuzu kliniğe götürmesini sağlayabilirsiniz. Ekipler üstlerine düşeni yaparak patili dostunuzu mümkün olan en kısa sürede tedavi edecektir.